Cavia
Inleiding
De cavia, ook wel guinees biggetje genoemd, is een uit Zuid-Amerika afkomstig knaagdier.
Het is een populair huisdier, vooral in gezinnen met jonge kinderen, omdat ze makkelijk te hanteren en te verzorgen zijn.
Er zijn diverse rassen, voorbeelden zijn de langhaar, ruwhaar, borstel en natuurlijk de korthaar cavia.
Als ze 4 weken oud zijn kunnen ze naar hun nieuwe baas en bij goede verzorging worden Cavia’s gemiddeld zes jaar oud. Volwassen vrouwtjes (zeugjes) wegen tussen 850 en 1400 gram, mannetjes (beertjes) tussen de 1000 en 1600 gram.
- Cavia’s laten niet snel zien dat ze ziek zijn. Meestal zijn ze al behoorlijk ziek wanneer ze het laten zien. Hoe eerder een ziek dier wordt behandeld hoe beter de vooruitzichten zijn.
- Een goede tip: weeg uw Cavia wekelijks op een brievenweger. Vermindering in gewicht is vaak het eerste teken dat er wat mis is met uw Cavia!
De beste manier om ze op te pakken is een hand onder hun borst en de andere om hun achterste.
Cavia’s zijn goed in groepen te houden, maar soms breken er rangorde gevechten uit. Als deze te hevig zijn, zult u de dieren uit elkaar moeten halen.
Huisvesting
Cavia’s houden van ruimte. Een cavia kooi moet heel ruim zijn voor één cavia en uiteraard groter voor meerdere. De kooi moet gemaakt zijn van knaagbestendig en makkelijk schoon te maken materiaal, meestal kunststof. Als bodembedekking kunt u hooi, stro, houtkrullen of papiersnippers gebruiken, evt met wat kattegrit eronder om het vocht te absorberen.
Let er wel op dat de bedding niet te stoffig is, cavia’s zijn gevoelig op hun luchtwegen. Steek bij twijfel uw eigen neus erin; krijgt u een niesbui dan is het niet goed voor uw cavia! De kooi moet u minimaal ‚ één keer per week schoonmaken en één keer per maand desinfecteren met een beetje chloor of soda of iets dergelijks.
Cavia’s houden niet van warmte, kamertemperatuur (20 graden) is ruim voldoende. Hou ze uit de tocht en uit fel zonlicht.
Voeding en verzorging
Verzorging
Weeg cavia’s elke week. Kijk ze regelmatig na. Borstel de dieren dagelijks om te zorgen dat hun vacht schoon en klitvrij blijft. Nagels moeten regelmatig worden geknipt. Dit kunt u zelf doen of door de dierenarts laten doen. Door het lopen op een harde ondergrond zullen de nagels al slijten, waardoor ze minder vaak geknipt hoeven worden.
De voortanden en kiezen van cavia’s groeien hun hele leven door. Alle tanden, dus ook de voortanden, slijten door het kauwen van hooi en groente. Het afslijten van de voortanden doen de meeste cavia’s ook door op vanalles te bijten. Knaagstenen mogen cavia’s niet hebben. Deze bevatten teveel mineralen, waardoor de dieren blaasstenen kunnen krijgen (Zie Voeding). De kiezen slijten alleen door het kauwen op hooi en groente. Wanneer dieren te weinig hooi en groente eten (en dus teveel brokjes), kunnen er problemen ontstaan met de kiezen. In zo’n geval stoppen de dieren met eten of vallen ze af. Het is daarom belangrijk om uw cavia regelmatig te wegen.
Oppakken
De beste manier om cavia’s op te pakken is met een hand onder hun borst en de andere hand onder het achterste. Cavia’s vinden het niet prettig om met hun achterste vrij in de lucht te hangen.
Schurft
Cavia schurft is een veel voorkomende huidaandoening.
De dieren hebben jeuk, de huid is schilferig en er kunnen kale plekjes met korsten ontstaan.
Het is niet altijd duidelijk hoe ze de huidinfectie oplopen. De klachten worden het beste bestreden door bij de dierenarts 1 of 2 x een druppel stronghold® in de nek tegen schurftmijten te laten geven.
Alle cavia’s in het gezin moeten worden behandeld en het hok moet natuurlijk ook gedesinfecteerd worden.
Schimmel
Een andere mogelijkheid voor huidklachten zijn schimmelinfecties.
De verschijnselen zijn bijna hetzelfde als bij schurft, maar schimmel is wel besmettelijk voor mensen, met name voor jonge kinderen..
Gebit
De tanden en kiezen van een cavia groeien door en moeten tegen elkaar afslijten.
Als ze niet recht tegenover elkaar staan, kunnen ze te lang worden. Het diertje heeft dan wel zin in eten maar kan het voedsel moeilijk weg werken.
Laat in zo’n geval het gebit van de cavia door de dierenarts controleren.
Lange tanden kunnen worden geknipt; bij te lange kiezen is een wat uitgebreidere behandeling onder een lichte narcose nodig.
Bij bijna alle cavia’s moeten de nagels regelmatig worden geknipt.
Voeding
De belangrijkste onderdelen van de voeding van de cavia zijn hooi en groente. Een cavia moet de hele dag hooi kunnen eten. Naast het hooi mag een cavia per dag een handvol goed gewassen groente. Dat kan vanalles zijn: wortel, paprika, bleekselderij, peterselie, alfalfa, sla, andijvie, paksoi, witlof, broccoli en paardebloem.
Niet geschikt zijn kool, prei, rabarber, bonen, sperciebonen en aardappelen. De koolsoorten zorgen voor teveel gas in de darmen. Op jonge leeftijd leren cavia’s welke groente ze lekker vinden. Dat is de reden dat oudere cavia’s moeilijker over te schakelen zijn op een andere groente.
Verder moet er altijd vers drinkwater beschikbaar zijn. U kunt hiervoor gebruik maken van een drinkfles als de cavia daar aan gewend is. Anders kunt u een porseleinen waterbak gebruiken. Kies wel een bakje dat niet omvalt wanneer uw cavia erop leunt.
Vitamine C
Cavia’s kunnen – net als mensen – zelf geen vitamine C aanmaken. Ze moeten vitamine C via hun voeding binnen krijgen. Veel groenten bevatten vitamine C. Een goede manier om aan voldoende vitamine C te komen is via een vitamine C tablet. Deze kunt u kopen bij de drogist. Daarbij zijn 2 zaken belangrijk: het mogen geen bruistabletten zijn en de tabletten moeten 50mg vitamine C bevatten. Een volwassen cavia mag dan om de dag 1 tablet. Ook caviakorrel bevat extra vitamine C. Wilt u uw cavia naast zijn hooi ook korrels geven, dan mogen ze daarvan ongeveer 25 gram per dag.
Calcium
Ook een cavia heeft calcium (of kalk) nodig voor stevige botten. Een maagdarmstelsel van het cavia is erin gespecialiseerd om calcium uit de voeding zoveel mogelijk op te nemen. Vooral gras, hooi en groentes bevatten veel calcium. Andere bronnen van calcium zijn bijvoorbeeld de knaagsteen die in vele dierenwinkels wordt verkocht. Het probleem is echter dat door het knagen aan de knaagstenen cavia’s teveel calcium binnenkrijgen. Het calcium dat niet gebruikt wordt, wordt via de nieren uitgescheiden en komt in de urine terecht. Wordt er teveel calcium uitgescheiden dan kan dit zich ophopen tot blaasgruis en zelfs tot blaasstenen. Een knaagsteen is niet geschikt voor een cavia. Als uw cavia nog geen alternatief knaagobject (huisje, kooi, speeltjes) heeft gevonden, geef hem/haar dan liever speciaal knaaghoutje uit de dierenwinkel.
Caecotrofie
Caecotrofie is een moeilijk woord voor het eten van keutels. Dit is iets specifieks voor cavia’s, konijen en enkele andere knaagdieren. Op bepaalde tijdstippen vormen zich in de blinde darm zachte keutels met weinig vezels, maar vol met voedingsstoffen. Deze keutels worden door de cavia uitgepoept en weer opgegeten. Door deze vorm van recycling voldoet het cavia voor 20% aan zijn eiwitbehoefte en voor 100% aan zijn behoefte aan Vitamine B en K.
Diarree
Bij diarree en gasvorming (vaak door teveel groenvoer en te weinig vezels) mag de cavia gedurende vijf dagen alleen maar korrels, oud brood, veel hooi en een klein beetje peterselie hebben.
Dit dient te worden aangevuld met twee maal daags Yakult of Biogarde. Vergeet ook de vitamine C niet te verhogen naar twee tabletten per dag.
Als een cavia niet eet , moet worden gestart met dwangvoederen met vloeibare voeding, anders is de kans groot dat hij nooit meer gaat eten.
Nutrilon soya is goed, hiervan moet een dun papje worden gemaakt en dit kan dan enkele malen per dag worden ingegeven d.m.v. een spuit zonder naald.
Eventueel kunt u het voer nog aanvullen met een vitamine c tabletje.
Sommige cavia’s zien dit als een soort snoepje.
Hiernaast moet er altijd voldoende vers drinkwater beschikbaar zijn.
Voortplanting
Cavia’s zijn zeer snel geslachtsrijp, beertjes op 8-10 weken, zeugjes op 4-6 weken.
Als u er mee wilt fokken kunt u het beste wachten tot de dieren wat ouder zijn, 4-5 maanden is een mooie leeftijd.
Zeugjes hebben om de 14-19 dagen een vruchtbare periode waarin ze gedekt kunnen worden.
Denk erom dat het zeugje binnen 24 uur na de bevalling weer gedekt kan worden.
Gemiddeld dragen cavia’s 65 dagen.
Cavia’s maken geen nest en de jongen worden met open ogen, haar en tanden geboren.
Binnen één dag na de bevalling kunnen de jongen al vast voedsel opnemen en na 3-4 weken kunnen ze bij hun moeder weggehaald worden.
Bij beertjes is de afstand tussen anus en geslachtsopening groter dan bij zeugjes.
Indien een cavia zeug het eerste levensjaar geen nestje heeft gehad mag ze niet meer gedekt worden omat haar bekkenbodemspieren niet meer flexibel zijn en dichter zijn gegroeid, waardoor de kans bestaat dat ze haar jongeren niet meer kan uitpersen. Dit lijdt tot veel pijn en dood van zowel de jongen als de moeder.
Meer informatie: CAVIAHUIS