KONIJN

Konijn en haas zijn geen knaagdieren maar horen tot de orde van de Lagomorpha (achter de snijtanden bevinden zich een paar extra kleine tandjes ) .

vrouwelijk konijn heet voedster
mannelijk konijn ram of rammelaar

gemiddeld worden konijnen 7 jaar oud ( maximaal 15 jaar)
vruchtbaar voedster vanaf 3 mnd
vruchtbaar rammetje vanaf 6 mnd

Wanneer u rammen en voedsters bij elkaar wilt laten zitten, is het dus verstandig de rammen te laten castreren.
Castreren gebeurt al vanaf een leeftijd van zes tot zeven maanden.
Na de castratie moet u de ram nog enkele weken apart zetten daarna kunt u het dier tussen de voedsters plaatsen.

Een konijn heeft de eigenaardige gewoonte om twee soorten ontlasting te produceren.
De zachte, kleine en plakkerige keutels van ’s nacht worden weer opgegeten en zijn dus normaal niet te vinden, omdat ze de eiwitten en vitaminen die daar nog inzitten zelf nodig hebben.
De bekende konijnenkeutels worden dus overdag geproduceerd en blijven liggen.
Een konijn moet altijd hooi eten, naast de konijnenbrokken.
Daarnaast mogen ze groenvoer erbij hebben, waarbij je moet opletten dat er niet teveel ineens gegeven wordt.
Koolsoorten, sla en klavers kunnen nogal wat gasvorming geven in de maag. Zit er teveel gas in de maag, dan noemen we dat trommelzucht, bij trommelzucht komt de behandeling vaak te laat.
Zorg steeds voor vers drinkwater.

In tegenstelling tot de mens blijven de tanden en kiezen van konijnen doorgroeien. Staan de elementen niet goed op elkaar, dan slijten ze onvoldoende af. Dit kan beschadiging geven van het tandvlees, of zelfs de tong. Er ontstaan kauwproblemen en de dieren vermageren. Vaak speekselen ze er erg bij. Het is dus in zo’n geval belangrijk om de tanden en kiezen regelmatig te laten knippen of bijslijpen. Let ook op de lengte van de nagels, soms groeien ze erg ver door.

Enkele regelmatig voorkomende aandoeningen bij het konijn.

Abcessen

De meeste grote verdikkingen bij het konijn zijn abcessen. Ze komen vooral voor rond de bek (tand en kiesproblemen). De pus is zo dik dat het abces meestal niet vanzelf openbreekt.
Wij snijden de abcessen open en vullen de ruimte met CaOH dit is zeer basisch en zorgt ervoor dat het abces open blijft, de bacterien doodt en het weefsel intact houdt. Na een week verwijderen we het CaOH.

Oorschurft

De schurft wordt door een mijt veroorzaakt. Je ziet vaak heftige jeuk, scheefhouden van de kop, korsten (als bladerdeeg ) en soms zelfs pus uit het oor. De behandeling bestaat uit twee injecties, met 10- 14 dagen tussentijd, eventueel gecombineerd met een oorzalf.

Coccidiose

Coccidiose geeft een darmontsteking. De konijnen hebben diarree, soms met slijm en bloed. Ze vermageren en drogen uit. Door microscopisch onderzoek van de ontlasting is de diagnose vaak al te stellen. Afhankelijk van de ernst van de aandoeningen worden er antibioticuminjecties gegeven of krijgt u een middel mee dat u zelf via het drinkwater kunt toedienen. Hygiëne is van groot belang, dus regelmatig schoonmaken!

Snot

Dit ziektebeeld geeft een ontsteking van de voorste luchtwegen. We zien een heldere, soms pussige neusuitvloeiing, niezen, vermageren en ontstoken oogleden. Ook hier weer is een antibioticumtherapie nodig, waarbij nogal eens na een korte tijd herhaling van de ziekte optreedt.

Scheve kop

Als gevolg van een oorontsteking, maar ook als gevolg van een verkoudheid, kan er plotseling een middenoorontsteking optreden. Het konijn houdt de kop scheef, steeds naar dezelfde kant, soms zo erg dat hij omrolt en niet rechtop kan blijven staan.
Een snelle behandeling door een dierenarts is noodzakelijk. Ook al is de infectie te behandelen, het lukt niet altijd om de kop in normale stand te krijgen, maar met een beetje scheve kop leert het dier zich wel redden.

Myxomatose

Myxomatose wordt veroorzaakt door een virus. Een konijn kan besmet worden via muggen, mijten en de konijnenvlo. Ook via andere konijnen kan de ziekte verkregen worden. De ernst van de ziekte hangt af van de leeftijd van het konijn, de temperatuur van de omgeving, bepaalde erfelijke eigenschappen van het konijn en de “sterkte” van het myxomatosevirus. De ziekte begint meestal met ooguitvloeiing en een vieze neus. Later ontstaan knobbels op de kop, romp en rond de staart. De dieren eten niet en krijgen koorts. Binnen enkele dagen gaan de dieren dood. Een goede therapie bestaat niet. Belangrijk is de dieren warm te houden en ze met medicijnen te ondersteunen. Slechts zelden overleeft het dier deze nare aandoening. Gelukkig is er wel een enting, die voorkomt dat de dieren myxomatose krijgen. Deze moet jaarlijks gegeven worden in combinatie met het RHD1 en RHD2 virus.

RHD(1+2) (Bloedziekte)

De ziekte kan, nog voor dat andere verschijnselen merkbaar zijn, binnen enkele uren tot sterfte leiden, of het konijn krijgt koorts, bloederige uitvloeiing uit de neus en benauwdheid en sterft na enkele dagen.
Besmetting vindt plaats door direct of indirect contact met besmette dieren (mogelijk ook wilde konijnen) en bijvoorbeeld ook via besmet voer (zoals buiten geplukt groenvoer). Ook voor deze ziekte bestaat een enting. Deze enting wordt jaarlijks gegeven in combinatie met Myxomatose enting.

Huidaandoeningen

Veel voorkomende huidaandoeningen bij het konijn zijn mijt- en schimmelinfecties. Bij mijtinfecties zien we kale plekken, jeuk, haaruitval en vaak korsten. Bij schimmelinfecties zien we kale plekken, jeuk, schilfers en afgebroken haren. Welke infectie aanwezig is, is vaak vast te stellen door middel van microscopisch onderzoek. De behandeling bestaat uit injecties, al dan niet gecombineerd met wassen van het dier. Mijt- en schimmelinfecties zijn besmettelijk voor andere diersoorten en de mens! Laat dus bij twijfel het konijn even door ons bekijken.

Plakkerige diarree

Regelmatig zien we konijnen op het spreekuur met als klacht, plakkerige ontlasting aan de staart. Bij navragen blijkt dan dat het konijn niet erg ziek is maar vieze ontlasting heeft die aan de staart vastpakt. Tevens blijkt bij navraag dat het konijn overdag gewone konijnenkeutels produceert, die worden in het hok gevonden. Oorzaak van dit fenomeen is gelegen in het feit dat konijnen te veel krachtvoer krijgen. Normaal is namelijk dat een konijn z’n nachtontlasting zelf opeet ! Deze ontlasting is afkomstig uit de twee behoorlijk grote blinde darmen van het konijn. In deze ontlasting zitten heel veel eiwitten, vitaminen en mineralen, die heel voedzaam zijn voor het konijn. Wanneer een konijn zoveel krachtvoer krijgt dat daarmee aan de volledige behoefte aan eiwitten, vitamine, mineralen etc. voldaan wordt, dan eet dat konijn die nachtontlasting niet meer op, en deze blijft dan aan de anus, staart en omstreken plakken. Geef een konijn maximaal 30 gram krachtvoer per kilogram lichaamsgewicht en verder dagelijks goed hooi en altijd vers drinkwater, dan gaat het probleem over.

Miasis, vliegen

In de warme maanden zien wij op het spreekuur helaas zo nu en dan konijnen met maden. Als een konijnenvacht een beetje vochtig is kunnen vliegen op het idee komen er eitjes in te leggen. Die eitjes ontwikkelen zich in enkele uren tot maden die vervolgens het konijn letterlijk gaan opeten. Daardoor ontstaat een huidwond waarin een zeer groot aantal vieze beestjes rond krioelt. Heel snel is zo’n wond zo groot geworden dat ook het volledig reinigen ervan het konijntje niet meer kan redden.
Preventie:
Voor zover mogelijk zorgen dat er geen vliegen in het konijnenhok kunnen komen. Dit kan o.a. door zeer fijn gaas te gebruiken en door extra oplettend zijn als een konijn mogelijk wat diarree heeft of de gewoonte heeft op te plek te blijven zitten waar zijn eigen urine ligt. Dit zijn de belangrijkste oorzaken waardoor een konijnenvacht nat kan worden.
leder konijn op warme dagen meerdere keren per dag controleren, dus het gebied onder de staart goed bekijken op aanwezigheid van vocht, en plekken waar witte staafjes in groepjes aan de haren geplakt zitten, soms zelfs al bewegende beestjes.
Zorgen dat de temperatuur in het konijnenhok niet te ver oploopt. Het hok moet in de schaduw staan. Als de buitenkant van hok wit geverfd is zal het binnen ook minder warm zijn.

Aanwijzingen bij ziekten:

Bij diarree en gasvorming (vaak door teveel groenvoer en te weinig vezels) mag het konijn gedurende vijf dagen alleen maar korrels, oud brood, veel hooi en een klein beetje peterselie hebben. Dit dient te worden aangevuld met twee maal daags Yakult of Biogarde Yoghurt.
Als een konijn niet eet (al is het maar voor een dag), moet worden gestart met dwangvoederen met vloeibare voeding, anders is de kans groot dat bij nooit meer gaat eten. Als vloeibare voeding wordt nutrilon soya gebruikt, hiervan moet een dun papje worden gemaakt, dit kan dan enkele malen per dag worden ingegeven ( d.m.v. een spuit zonder naald). Het is verstandig om een konijn dat niet wil eten zo snel mogelijk door de dierenarts te laten controleren op gebitsproblemen.

Algemene adviezen

Goede voeding voorkomt veel ziekten.
Het voedsel van een konijn dient altijd schimmelvrij te zijn, anders kunnen ernstige darmproblemen optreden.
Konijnen mogen wel groenvoer hebben, maar geef hiervan nooit teveel want dit kan gasvorming tot gevolg hebben.
Hooi moet altijd voldoende aanwezig zijn voor de noodzakelijke ruwvezel.
Ziekten waar tegen gevaccineerd kan worden
Myxomatose:
Deze ziekte gaat gepaard met een sterke zwelling van oogleden, oren en in een later stadium andere delen van het lichaam. Het konijn sterft na één tot 3 weken.
Besmetting vindt plaats via stekende insecten, maar is ook mogelijk door gezonde dragers (konijnen die het virus wel verspreiden, maar niet ziek zijn.)
RHD (Rabbit Haemorrhagisch Disease): 
De ziekte kan, nog voor dat andere verschijnselen merkbaar zijn, binnen enkele uren tot sterfte leiden. Of het konijn krijgt koorts, bloederige uitvloeiing uit de neus, benauwdheid en sterft na enkele dagen.
Besmetting vindt plaats door direct of indirect contact met besmette dieren (mogelijk ook wilde konijnen) en bijvoorbeeld ook via besmet voer (zoals buiten geplukt groenvoer).
Vaccinatieschema voor konijnen
Jaarlijks deze enting bestaat uit Myxomatose en het VHD virus en werkt dus een jaar.